Aile hekimleri tutmuş oldukları defin ruhsatı düzenleme (ÖBS) ve adli tabiplik nöbet görevleri karşılığında ücret ödemesine hak kazanmaktadır.
Aile hekimliği uygulamasına geçilmesi ile birlikte uygulamada birçok iş yükü birinci basamak sağlık kuruluşu olan aile hekimlerine yüklenmiştir. Aile hekimliği hizmetleri normal mesai saatleri içerisinde ifa edilirken yan görevlerin mesai dışı saatlerde ifa edileceği düzenlenmiştir.
5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nun 3. maddesinin 5. fıkrasına eklenen, “Aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına ihtiyaç halinde, 657 sayılı Kanunun ek 33 üncü maddesinde belirtilen yerlerde haftalık çalışma süresi ve mesai saatleri dışında nöbet görevi verilir. Bunlara entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde artırımlı ücretten yararlananlar hariç olmak üzere, 657 sayılı Kanunun ek 33 üncü maddesi çerçevesinde nöbet ücreti ödenir.” düzenlemesi ile de aile hekimlerine nöbet görevi verilmesi için yasal dayanak oluşturulmuştur.
Anılan düzenleme uyarınca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 33. maddesinde yer alan, Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde aile hekimlerine ihtiyaç halinde haftalık çalışma süresi ve mesai saatleri dışında nöbet görevi verilebilmektedir.
5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nda anılan nöbet görevinin neye istinaden verileceği düzenlenmemişken söz konusu yasaya dayanarak yürürlüğe giren Yönetmelikler ile aile hekimlerine mesai saati dışında verilecek görevler belirlenmiştir.
Anılan yasal dayanak uyarınca yayımlanan Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin 10. maddesi ile aile hekimlerine adli tabiplik ve defi ruhsatı düzenleme nöbet görevleri verilmektedir.
Adli tabiplik görevleri öncelikle Adli Tıp Kurumu ve/veya Üniversitelerin Tıp Fakültesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanlığının; defin nöbetleri ise öncelikle büyükşehir ve7veya belediye hekimlerinin asli görevleri arasına yer almakla birlikte aile hekimlerine yasaya uygun şekilde nöbet görevi verilmesi durumunda da çoğu zaman verilen icap nçbeti karşılığı nöbet ücreti ödenmemektedir.
5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu uyarınca aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına verilen adli tabiplik ve/veya defin ruhsatı düzenleme (ÖBS) nöbet görevlerinin Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği uyarınca icap nöbeti niteliğinde olduğu açıktır. Danıştay’ın yerleşik içtihatları uyarınca, icap nöbetinde hekimin aktif olarak göreve hazır bulunduğu ve tutulan nöbetin bir fiil sosyal hayatını sekteye uğratarak gerektiğinde görevlendirmeye icap etmesini zorunlu kıldığından aktif nöbet gibi nöbet ücreti ödenmesi gerektiği kararlarına yer verilmiştir. Bu doğrultuda aile hekimlerinin adli tabiplik ve/veya defin ruhsatı düzenleme (ÖBS) icap nöbetleri karşılığında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 33. maddesi uyarınca nöbet ücreti ödenmesi gerekmektedir.
İdare tarafından nöbet görevlendirmesi yapılmasına karşı aile hekimine herhangi bir ödeme yapılmaması halinde aile hekimleri tarafından geçmişe dönük olarak tutmuş oldukları tüm icap nöbetleri hakkında ücret talep etme ve işleyecek faizleri ile birlikte tahsil edilmesi mümkündür. Bu doğrultuda öncelikle aile hekimi tarafından idareye 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. maddesi uyarınca idareye başvuru yapılması, idare tarafından talebin kabul edilmemesi veya başvuru tarihinden itibaren altmış gün içerisinde talebin cevapsız bırakılması halinde altmış gün içerisinde yetkili İdare Mahkemesine başvuruda bulunmak gerekmektedir.